Charles Dickens Kronolojik Kitap Sırası
Charles John Huffam Dickens 7 Şubat 1812 yılında doğmuş, 9 Haziran 1870 vefat etmiştir. İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria döneminin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Yaşadığı sürede eserleri benzeri görülmemiş bir üne sahip oldu ve yirminci yüzyılda edebi dehası eleştirmenler ve ilgili kişiler tarafından kabul gördü.
Charles Dickens, 1836’da yayımlanan Mister Picwick’in Serüvenleri romanı ile şöhrete kavuştu. Birkaç yıl içerisinde uluslararası tanınan bir edebiyatçı oldu, kişilik ve toplum üzerine mizahi, satirik ve keskin gözlemleri ile ünlü oldu.
Charles Dickens kendi çağının en önemli edebiyatçılardan biri olarak görülür. 1843 tarihli romanı Tuhaf Bir Yılbaşı Öyküsü yazılan en etkili eserlerden biridir. Her zaman popüler kalmıştır ve hâlâ her sanat tarzında uyarlanmaya devam ediyor.
Not: Nicholas Nickelby (1839), Türkçe çevirisi bulunmamaktadır.
Charles Dickens Kronolojik Kitap Sırası
1837 – Mister Pickwick’in Serüvenleri
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Tektaş Ağaoğlu
Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
Sayfa Sayısı: 912
İlkin tefrika olarak yayımlanan Mister Pickwick’in Serüvenleri, Dickens’ın ilk romanıdır ve ona büyük ün kazandırmıştır.
Pickwick Kulübü’nün kurucusu Samuel Pickwick’le üç arkadaşı, sözde bilimsel gözlemlerde bulunmak amacıyla Londra’dan yola çıkarak İngiltere’nin pek çok yerini dolaşır, pek çok kişiyle tanışırlar; başlarından türlü olaylar geçer; böylece, pikaresk olarak nitelendirilebilecek romanın sonuna gelindiğinde, köyleri, kentleri, hanları, mahkeme salonları ve insanlarıyla 19. yüzyıl başındaki İngiltere’nin mizah duygusuyla çizilmiş, toplumsal bir tablosu ortaya çıkmış olur.
Özellikle onuncu bölümde, feleğin çemberinden geçmiş, hazırcevap Sam Weller karakterinin saf ve idealist Mister Pickwick’in özel uşağı olarak romana dahil edilmesiyle yapıt, geniş kitlelerin beğenisini kazanmış, okurlar Sam Weller şakalarını ağızlarından düşürmez olmuşlardır. Sam Weller ve Mister Pickwick ikilisini Don Quijote ve Sanço Panza’ya benzeten eleştirmenlerin sayısı az değildir.
1839 – Oliver Twist
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Nihal Yeğinobalı
Yayınevi: Can Yayınları
Sayfa Sayısı: 576
Oliver Twist, yoksullar evinde dünyaya gelmiş bir yetimdir. Daha fazla yemek isteme cesareti, kapının önüne konmasına yol açar. Hayatta yapayalnızdır artık. Bir cenaze levazımatçısının yanına girer. Orada da kötü muamele görünce kaçar ancak bu kez de yankesici Fagin ve çetesinin eline düşer. Yeraltı dünyasının acımasız ortamında korkunç Fagin’in pençesinden kurtulmak için akıl almaz serüvenlere atılan Oliver’ı hiç ummadığı bir gelecek beklemektedir…
Oliver Twist, XIX. yüzyıl İngiliz edebiyatının en büyük romancısı olarak kabul edilen Charles Dickens’ın ikinci romanıdır. Sanayi Devrimi’nin zorlu yıllarını sarsıcı biçimde aktarmasının yanı sıra, toplumsal kötülüğü ve ahlak düşkünlüğünü de gözler önüne serip eleştiren Oliver Twist, sürükleyici bir macera romanı niteliğiyle de öne çıkan klasik yapıtlardan biri olagelmiştir.
1841 – Antikacı Dükkanı
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Metin ilkin
Yayınevi: Oda Yayınları
Sayfa Sayısı: 558
Toplumsal altüst oluş ve değişim dönemlerinde insanın dramı daha bir derinleşir. Dickens manifaktürden fabrikaya geçiş, emeğin sömürülmesine dayanan sermayenin yoğunlaşması döneminin romancısı. Antikacı Dükkanı’nda tüm toplumsal sınıfların tipik temsilcilerini işleyerek, onların maddi yaşamlarındaki değişmelerle tinsel direnmeleri ve çatışkılarını dile getiriyor. Başka bir deyişle altyapı ile üstyapıyı birlikte irdeleyerek yeni insanın önünü açıyor.
1843 – Bir Noel Şarkısı
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Çiçek Eriş
Yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları
Sayfa Sayısı: 104
Charles Dickens (1812-1870): Viktorya Dönemi İngilteresi’nin en önemli romancısı kabul edilen Dickens orta sınıf bir ailenin çocuğuydu. On iki yaşındayken ailesinin dara düşmesi sonucu bir fabrikada çalışmaya başladı ve romanlarında büyük bir isabetle aktardığı işçi sınıfının hayatını gözlemleme fırsatını elde etti. Dickens’ın belki de en popüler eseri Bir Noel Şarkısı 1843 yılının Noel’inden hemen önce yayımlanmış, ilk baskısı günler içinde tükenmiştir. Noel’in insani yönüne vurgu yaparak bu bayramın kutlanışını değiştirmiş; Viktorya Dönemi’nde Noel’in canlanmasına katkıda bulunmuştur ve İngiliz toplumunu öyle çok etkilemiştir ki kahramanının soyadı “pinti” anlamında sözlüklere girmiştir.
Cimri, nemrut Ebenezer Scrooge’un, ona geçmişini, bugününü ve geleceğini gösteren üç hayaletin yardımıyla gerçekleşen büyük değişimini anlatan bu modern masalın sıcacık ışığı, sözünü sakınmayan bir toplumsal eleştirmen olan Dickens’ın içinde yaşadığı gerçek dünyaya yorumunu da aydınlatır. Bir Noel Şarkısı günümüze dek birçok dile çevrilmiş, defalarca sahneye, sinema ve televizyona uyarlanmıştır.
1844 – Martin Chuzzlewit
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Murat Belge
Yayınevi: İletişim Yayınları
Sayfa Sayısı: 866
İngiliz edebiyatının Oliver Twist ve David Copperfield gibi kültleşmiş kahramanlarının yaratıcısı Charles Dickens, Martin Chuzzlewit büyük bir aile içinde mirastan pay kapmak uğruna dönen entrikaları anlatırken gerilimi tırmandırarak heyecanlı bir roman sunuyor okurlarına. Çıkar çatışmaları sonucu insan ilişkilerinin ne kadar çirkinleştiğini, aile içi gerilimlerin ne boyutlara ulaştığını gördüğümüz Martin Chuzzlewit’te. Amerika seyahatinin yer aldığı bölümlerdeyse yazar, Amerikan yaşam tarzını, geleneklerini ve siyasi düşüncesini nükteli bir üslupla eleştiriyor.
“İnsanlar neşelenmek istediklerinde ve tutkunun acınası çekişmelerinden yorularak en silik şeylerde bile şiirin gizemli müziğini aradıklarında, Dickens hep unutulduğu yerden çıkıp gelecektir.”
Stefan Zweig
“Dün Dickens’tan aşağı yukarı yüz sayfa okudum… Ne kadar doğrudan, renkli. Daha çok tekdüze, ama nasıl da zengin ve yaratıcı. Ancak yüce bir yaratıcılık değil bu. Ne varsa orta yerde. ”
Virginia Woolf
1850 – David Copperfield
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Meram Arvas
Yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları
Sayfa Sayısı: 1128
Charles Dickens (1812-1870): Viktorya Dönemi İngilteresi’nin en önemli romancısı kabul edilen Dickens orta sınıf bir ailenin çocuğuydu. On iki yaşındayken ailesinin dara düşmesi sonucu bir fabrikada çalışmaya başladı ve romanlarında büyük bir isabetle aktardığı işçi sınıfının hayatını gözlemleme fırsatını elde etti. Dickens’ın en unutulmaz karakterlerinden bazılarının hayat bulduğu David Copperfield, David’in trajik çocukluğunu, erken yaşta iş hayatına atılışını, evliliğini ve nihayet başarılı yazarlık kariyerini konu alır. Dickens’ın kendi tabiriyle “en sevdiği çocuğu”, yaşamından birçok iz taşıyan ve dünyanın neredeyse tüm dillerine çevrilmiş eseri David Copperfield, Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi’nde okurlarla buluşuyor.
1853 – Kasvetli Ev
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Aslı Biçen
Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
Sayfa Sayısı: 1015
Charles Dickens’ın olgunluk çağı romanı Kasvetli Ev’de, modern dünyaya geçişin sancılarını, Victoria çağının katı ahlakçılığını, her yeri saran yoğun sisin bunaltıcılığını, çılgın Chancery Mahkemesi’nin delirticiliğini güçlü bir toplumsal eleştiri ve sarsıcı bir gözlem gücü ile hissettiriyor.
Sokak çocuklarından, aristokrasiye, işçi sınıfından ev kadınlarına kadar toplumun her tabakasına uzanan roman sürükleyici polisiye kurgusu ve çok katmanlı anlatımı ile farklı bir toplumsal tarih kaydı olma özelliğini taşıyor.
Avrupa kültüründe büyük iz bırakmış olan Dickens, bugün Noel denilince akla gelen beyaz karlar, çam ağacı, kızarmış hindi, yılbaşı kartları gibi simgelerden oluşan çağdaş Noel mitinin de yaratıcısıdır. Döneminde toplumun her tabakasından insanların büyük bir coşkuyla okuduğu hatta Kraliçe Victoria’nın bile en çok tanışmak istediği kişi olan Dickens’ın romanları büyük popülerlikleri nedeniyle uzun yıllar eleştirmenlerce “ciddi” edebiyat olarak kabul edilmemiştir. Ancak 1950’lerden sonra önemi yeniden kavranabilmiş ve yeni bir gözle incelenmeye başlanmıştır. Bu çerçevede 2001 yılı California Üniversitesi tarafından Kasvetli Ev Yılı olarak ilan edilmiştir.
Kafka’nın Dostoyevski ile birlikte en çok etkilendiği yazar olan Dickens’ın Kafka’nın dünyasına yansımalarını izleme şansı veren Kasvetli Ev tekrar tekrar okunması gereken uzun ve karmaşık bir roman ancak bu emeğin karşılığını veren bir deneyim. “Romanın Shakespeare’i”nden “soğuk ikindinin en soğuğu, koyu sisin en koyusu ve çamurlu sokakların en çamurlusu” H. K. Browne’un ilk baskı için hazırladığı illüstrasyonları ve Aslı Biçen’in titiz çevirisiyle ilk kez dilimizde.
İlginizi Çekebilir: “Kasvetli Ev” Hayranlarına Okuma Önerileri
1854 – Zor Zamanlar
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Füsun Elioğlu
Yayınevi: Oda Yayınları
Sayfa Sayısı: 272
Bir çocuğun yüreğine, düşlerine, çocuksuluklarına, korkularına sahip olamadan yaşayan çocuklar… İnsanları, rakamlarla, kurallarla, biçimlerle değerlendiren; her şeyin, yaşamların bile her santiminin parayla alınıp satılan bir mal olduğunu savunan bir yaşam felsefesinin kentsoylu savunucuları ve uygulayıcıları… Bunların boyunduruğunda ve kömür madenleriyle dokuma fabrikalarında yaşamaya çalışan işçiler… Sevme hakkı bile olmayan kadınlar… Coketown kasabasının insanları…
Geniş yığınların sanayi devrimi sırasında çektiği acıları ve yoksullukları gerçekçi bir bakışla anlattığı romanlarıyla tanınan 19. yüzyılın en büyük İngiliz yazarı Charles Dickens (1812-1870), Zor Zamanlar adlı bu romanında, Coketown kasabasının insanlarının buruk yaşamını anlatıyor.
1857 – Küçük Dorrit
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Turgut Berkes
Yayınevi: Alfa Yayınları
Sayfa Sayısı: 820
Marshalsea borçlular hapishanesinde doğan Amy Dorrit, orada geçirdiği yıllar boyunca tüm sadakatini ve sevgisini mahkûm babasına ve diğer aile bireylerine adayan, yalnızca onların mutluluğu için yaşayan genç bir kızdır. Yıllar sonra İngiltere’ye dönen Arthur Clennam, annesinin dikişçisi olan bu Küçük Dorrit’le tanıştığında aralarında tuhaf bir bağ oluştuğunu daha ilk anda hisseder.
İncelikle işlenmiş karakterleri ve sürükleyici olay örgüsüyle Küçük Dorrit, döneminin toplumsal yapısına ayna tutan en önemli Dickens romanlarından biridir. Tutsaklık psikolojisinden özgürlüğün büyüsüne, sefaletin ağırlığından yükselme hırsına, pek çok duyguyu ve dönemin gerçeklerini ustalıkla işler.
1859 – İki Şehrin Hikayesi
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Saniye Güven Neumann
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
Sayfa Sayısı: 512
Zamanların en iyisiydi, zamanların en kötüsüydü, bilgelik çağıydı, ahmaklık çağıydı, inanç devriydi, inançsızlık devriydi, aydınlık mevsimiydi, karanlık mevsimiydi, umudun baharıydı, umutsuzluğun kışıydı; her şey önümüzdeydi, önümüzde hiçbir şey yoktu; ya hepimiz doğrudan cennete ya da tersine gidiyorduk… Kısaca, devir şimdiki devre o kadar benziyordu ki, devrin önde gelenleri, “iyi” ve “kötü” karşılaştırmalarının yalnızca üstünlük derecelerinde yapılmasında direniyorlardı.
“Dickens, 24 yaşında yazdığı Pickwick Papers’dan itibaren kendisini izlemeye başlayan okurlarını, esprinin, ince bir mizahın, alayın, insan ruhunun ayrıntılarında gizli olan acı tatla, tatların peşinden sürüklemiş; Bay Micawber’ları, Samuel Weller, Pecksniff ya da Bayan Todgers gibi karakterleri; Bir Noel Şarkısı’nın unutulmaz cimrisi olan, huysuzluğun ve merhametsizliğin prototipi Scrooge’ları okurlarının hayatlarının içine kadar sokmuştu. Hard Times (1854) ya da Little Dorrit (1857) gibi bunaltıcı, iç karartıcı romanları ondan beklenen şeyler değillerdi. Dickens acıklı bir durumdaydı ellilerin ortasında. Okuru onu tam da Thackeray ve George Eliot gibi büyükler ile rekabet etmesi gereken zamanda terk etmişti. Yepyeni bir atılım yapmalıydı ve bu yeniliğin adı tarihsel bir romandı: İki Şehrin Hikâyesi…”
Veysel Atayman
İlginizi Çekebilir: “İki Şehrin Hikayesi” Hayranlarına Okuma Önerileri
1861 – Büyük Umutlar
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Nihal Yeğinobalı
Yayınevi: Can Yayınları
Sayfa Sayısı: 656
Büyük Umutlar, XIX. yüzyıl İngiltere’sinde taşra ortamından büyük kente uzanan tam bir Victoria dönemi romanıdır. Charles Dickens, bu olgunluk dönemi eserinde köyünde zor bir çocukluk geçirdikten sonra esrarengiz bir mirasa konan Pip’in maceralarını anlatır. Gönlü karasevdayla, gözü yükselme hırsıyla perdelenmiş genç Pip’in serüvenleri, sanayileşen toplumdaki sevgisizliği, ikiyüzlülüğü ve para hırsını gözler önüne serer. Büyük Umutlar, Londra’da beyefendi konumuna yükselen Pip’in başından geçenleri anlatmakla kalmaz, birbirinden ilginç karakterlerle tanıştırır okuru.
Dickens, romanın kahramanı Pip’in düşünce yapısını büyük bir incelikle ele alır. Bir yandan bireylerin düşkünlüklerini, başarısızlıklarını anlatırken diğer yandan da çağın gerçeklerine ve değerlerine ayna tutar.
1865 – Müşterek Dostumuz
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Aslı Biçen
Yayınevi: İthaki Yayınları
Sayfa Sayısı: 1192
Müşterek Dostumuz’da Dickens, dönemin kapitalizminin başkenti Londra’daki hayata dair muhteşem bir panaroma sunar. En alt tabakalardan en üst tabakalara kadar mekik dokuyarak varlığın ve yokluğun portresini çizer.
Thames Nehri’ne düşen cesetleri toplama işi yapan ailenin rutin turlarından birinin tekinsiz betimlenişiyle başlayan hikâye hemen ardından yeni zengin Veneeringler’in hayatının alaycı ve olağanüstü absürt bir biçimde anlatılmasıyla devam eder. Müthiş bir dil ve üslup çeşitliliğine sahip olan roman eleştirel ve insani yönden de derinlikli bir eser.
“Hiçbir 19. Yüzyıl romancısı, hatta Tolstoy bile, Dickens kadar güçlü değildir; onun yaratı zenginliği neredeyse Chaucer ve Shakespeare’le boy ölçüşür.”
Harold Bloom
“Charles Dickens ile ilgili olarak… söylenebilecek tek şey, deha sahibi bir insan olduğudur.”
Jorge Luis Borges
1866 – İşaret Memuru
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Selçuk Işık
Yayınevi: Can Yayınları
Sayfa Sayısı: 64
Victoria dönemi İngiltere’sinin en önemli romancısı kabul edilen Dickens, Oliver Twist ve David Copperfield gibi kültleşmiş karakterlerin yaratıcısı olmasının yanı sıra doğaüstü, tekinsiz güçlere, spiritüalizme duyduğu ilgiyle de tanınır.
Bu seçkiyi oluşturan üç öykü; bir demiryolu çalışanına bir hayaletin musallat olmasıyla başlayan gizemli olayları konu alan “İşaret Memuru”, jüri başkanlığı yaptığı cinayet davası boyunca sanığın suçlu olduğunu göstermeye çalışan bir hayalet tarafından sürekli rahatsız edilen bir bankacının hikâyesinin anlatıldığı “Cinayet Davası” ve beş rehberin birbirine anlattığı hayalet hikâyelerinden oluşan “Günbatımına Karşı”, yazarın hayal gücünü ustalıkla kullandığı korku türünün en başarılı örnekleri arasında yer alır.
1869 – Gece Yürüyüşü
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Ümit Edeş
Yayınevi: Kafka Kitap
Sayfa Sayısı: 152
Charles Dickens bu küçük kitapta uykusuzluk illetine tutulup da gecenin ıssız saatlerinde yürüyüşe çıkarak kendini bu rahatsızlıktan kurtarmaya karar verdiği dönemde Londra sokaklarında karşılaştığı evsizliği, sarhoşluğu ve ahlaksızlığı anlatıyor. Takip eden denemelerinde de Dickens küçük bir çocukken şehrin sokaklarında kaybolduğu bir günü ve her yerde pıtrak gibi biten (kâh tütün dükkânından bozma, kâh kaliteli maun panellerle kaplı) bahis dükkânlarının çeşitliliğini yazıya geçiriyor.
Tarih boyunca bazı kitaplar dünyayı değiştirdi. Bununla kalmayıp; bizleri ve birbirimizi görme biçimimizi etkiledi. O kitaplar ki tartışmalara, muhalif fikirlere, savaş ve devrimlere esin kaynağı oldular. Aydınlattılar, harekete geçirdiler, kışkırttılar, teselli ettiler. Yaşamımızı zenginleştirdiler ve bizleri ayrı ayrı kendi yaşamlarımızı sorgulamaya yönelttiler. Şimdi Kafka Kitap sizlere uygarlığı sarsan, insanlık tarihine yön veren ve kendimizi keşfetmemize yardım eden fikirleriyle; büyük düşünürlerin, çığır açanların, radikallerin ve ileriyi görenlerin eserlerini sunuyor.
1870 – Edwin Drood’un Gizemi
Yazar: Charles Dickens
Çevirmen: Işıl Aydın
Yayınevi: İmge Kitabevi
Sayfa Sayısı: 421
Hiç beklenmedik bir anda felç geçirip öldüğünde henüz 58 yaşındaydı. Yaratıcılığının doruğundaydı ve belki de en büyük eserini yazıyordu. Büyük bir üne ve servete kavuşmuştu. Geniş bir çevresi; doğal olarak dostları, düşmanları ve rakipleri vardı. Charles Dickens’ın böyle bir ortamda bir anda ölmesi, çeşitli söylentilere ve spekülasyonlara yol açtı. Aradan geçen yaklaşık yüz elli yıl boyunca, ölümü ve bitirmeye fırsat bulamadığı son romanı Edwin Drood’un Gizemi etrafında, bugün bile tam kalkmamış kalın bir sır perdesi oluştu. Bazıları işi, Dickens’ın Edwin Drood’un Gizemi’nde kendi ölüm kehanetini yazdığını söylemeye kadar vardırdı.
Edwin Drood’un Gizemi otoriteler tarafından klasik anlamda ilk gerçek polisiye roman sayılan Edwin Drood’un Gizemi’nin yarım kalmış olması kitabı gerçek bir gizem haline getirdi. Aradan geçen bir buçuk asır boyunca kitap hakkındaki tartışmalar hiç hız kesmeden günümüze kadar sürdü. Farklı yazarlar tarafından yazılan devam metinlerinin sadece tanınmış olanları bile 150’den fazladır.
İlki Dickens’ın ölümünden hemen sonra, 1870 yılında T. C. De Leon tarafından ABD’de yayımlanmıştı. Sonuncusu ise Ulrike Leonhardt tarafından 2001 yılında Almanya’da yayımlandı. Bunların hiçbiri meraklıları ve eleştirmenleri tatmin etmedi. Geriye yine eserin aslı, her cümlesinde Charles Dickens’ın parlak dehasını yansıtan Edwin Drood’un Gizemi kaldı.
