Kitaplar Hakkında Şimdiye Kadar Bilmediğiniz 20 Efsanevi Gerçek:
Kitaplar çantamızda, hayatımızda, kitaplığımızda, kütüphanemizde… Tarihin en eski dönemlerinden, antik çağlardan beri hayatımızda olan Heredot’a göre ise milattan önce 10. yüzyılda papirüslerin birbirine yapıştırılmasıyla başlayan mükemmel serüven…
Hayatımızda bu kadar yer etmiş olmalarına rağmen kitapları veya onlara özel detayları ne kadar biliyoruz?
1. Dünya üstündeki en küçük kitap 1 mm x 1 mm boyutundadır.
Dünya üzerinde hazırlanmış en küçük kitap 1 mm x 1 mm boyutlarında olan Old King Cole kitabıdır. Welsh National Library’de sergilenen kitabın sayfalarını çevirmek için iğne gereklidir.
2. Dünya üzerindeki en bilinen kitap hırsızı 23.000 kitap çalmıştır.
Stephen Blumberg adındaki bu adam hayatı boyunca 268 kütüphaneden toplamda 23.000 kadar kitap çalmayı başarmış. Çaldığı kitaplar da sıradan çinko karbon kitaplar değil tabii ki. İçinde nadir kitaplar da mevcut. Bu nedenle koleksiyonun değeri 20 milyon dolar civarındaymış.
Ayrıca kitap çalma hastalığına bibliokleptomaniac deniyor.
3. Tarihte bilinen en eski yemek kitabı Hammurabi döneminde yazılmıştır.
Dünyanın en eski kitabı olarak bilinen eser Hammurabi döneminde yani milattan önce 1.700’lerde yazılmıştır. Babil tabletlerinde yer alan yemek tarifleri insanlık tarihinin de en eski yemek tarifleri olarak bilinir.
4. Daktilo kullanılarak yazılan ilk kitap Tom Sawyer’dır.
Mark Twain kendi otobiyografisinde daktilo kullanılarak kitap hazırlayan ilk kişi olduğunu söyler. Yapılan araştırmalar da bunun doğru olduğu yönündedir. Bilinen daktilo türünde ilk eser Tom Sawyer olarak çıkmıştır daktilonun arasından.
5. Dünyanın en uzun cümlesi Victor Hugo’nun Sefiller kitabındadır.
Şimdiye kadar basılmış en uzun cümle Victor Hugo’nun Sefiller (Les Misérables) kitabındadır ve tam olarak 823 kelimeden oluşmaktadır. Dikkat ettiyseniz bold yazdık.
6. Osmanlı’ya matbaayı getiren İbrahim Müteferrika aslında esir alınarak getirilen bir Macardır.
İbrahim Müteferrika’nın hayatı boyunca basımhanede toplamda 17 adet kitap basılmıştır. Bu kitapların tamamı sözlük ya da tarih kitaplarıdır. Ölümünden sonra ise yalnızca 1 adet kitap basılmış o da daha önce basılan bir kitabın ikinci nüshasıdır. Sonrasında matbaa işletilememiş ve kapatılmıştır.
7. İlk matbaa ağaç oyma ile milattan sonra 593 yılında Çin’de kurulmuştur.
Matbaanın ilk olarak Çin’de icat edildiğini biliyoruz ancak bu matbaanın çok sistemli bir matbaa olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Doğrudan ağaç oyma ve presleme sistemindeki ağaç yapıda harfler yer değiştirilebilir bir düzendeydi. Bu nedenle ilk matbaa olma durumu mevcut.
8. Dünya üstündeki ilk basılı gazete milattan sonra 700 yılında basılmıştır.
Tabii ki gazete de matbaada olduğu gibi Çin’den çıkmıştır. Pekin’den çıkan ilk gazete günümüze erişememiştir.
9. Kitabın ‘kitap’ olarak cümle içinde kullanıldığı ilk kitap Büyük Alfred tarafından yazılmıştır.
849 yılında doğan ve 899 yılında da hayata gözlerini yuman Anglosakson kralı Alfred ülkesini Danimarkalı Vikinglere karşı korurken aldığı “Büyük” unvanından olsa gerek eğitim ve hukuk sistemini de geliştirmiş özel bir lidermiş.
10. Kitap kokusuna bayılmanın aslında literatürde bir adı vardır.
Bibliosmia. Kitap kokusunu sevmemizin nedeni ise sayfa bileşenlerindeki doğal kokuymuş. Selüloz kokusu ve diğer maddeler bizi mutlu ediyormuş.
11. Basılan ilk kitapların kapağında yazarın adı yoktu.
Kitaplar özel bir tasarımla çıkıyordu. Kitapların kapaklarındaki işlemeler detaylı ve özenilmiş olarak hazırlanıyordu.
12. Dünya üzerinde her yıl basılan 1.2 milyon kitaptan yalnızca %2’si 500.000’den fazla baskı yapabilir.
Bu da pek çok kitabın basıldıktan sonra tekrar baskı yapamaması demek. Gördüğümüz kitapların dışında görmediğimiz kitap sayısını bir düşünsenize…
13. Roman yazmak ortalama olarak 475 saat alır.
Tabii ki Gabriel Garcia Marquez gibi 15 yıl kitabı düşündükten sonra 2 yıldan kısa bir sürede yazmaktan bahsetmiyoruz ancak ortalama bir romanı bitirmek için gerekli sürenin 475 saat olduğu belirlenmiş.
14. Osmanlı sınırları içinde basılan ilk gazete Takvim-i Vekayi günümüzün Resmi Gazete sırdır.
Takvim-i Vekayi’ye dair asıl ilginç bilgi ise gazetenin aynı zamanda Arapça, Ermenice, Fransızca ve Rumca da basılması.
15. Bilinen ilk kütüphane milattan önce 2.600 civarında Sümerlere ait tapınaklarda keşfedilmiş.
Çivi yazısıyla oluşturulan eski tablet formlarının bir araya gelmesi ile kurulan kütüphane, kütüphaneciliğin de miladı kabul ediliyor.
16. Geçmişte kitapların çalınmasını engellemek için kütüphane raflarına zincirlenmesi gerekiyormuş.
Çünkü basım oldukça maliyetli ve meşakkatli bir iş, ortaya çıkan kitaplar çalınmaması gereken nadide kitaplar. Bu nedenle kütüphanelerdeki kitaplar zincirlenirmiş.
17. Dünyanın ilk ve en büyük atlası 1.75 yüksekliğinde, 1.95 genişliğinde 6 kişinin taşıyabileceği ağırlıktadır.
II. Charles’a hediye olarak 1.660 yılında hazırlanan bu atlas 37 sayfadan oluşur. Özel çizimlerle el yapımı olarak oluşturulduğunu söylemeye gerek yok diye düşünüyoruz.
18. Kitapkurdu kelimesi gerçekten kitapların içinde yaşayan küçük böceklerden gelir.
Kitapkurdu kelimesi gerçekten kitapların içinde yaşayan küçük böceklerden gelir.
Tabii ki resmedilen şekilde kurtçuk değildir bunlar, daha küçük bit gibi böceklerdir. Ancak kurtçuk neden olmasın? Karşılaşırsak şaşırmayız.
19. Dünya üzerinde en pahalıya satın alınmış kitap Leonardo Da Vinci’nin Codex Leicester kitabıdır.
Alanın kim olmasını beklerdiniz? Kendisi dünyanın en zengin adamları listesinde yer alıyor. Bill Gates bu kitap için 31 milyon dolar vermiş.
20. Harvard Üniversitesi Kütüphanesi’nde insan derisiyle ciltli 3 kitap vardır.
Bu kitaplardan bir tanesi Roma şiirlerini kapsayan bir kitaptır. Diğeri Fransız felsefesinin bulunduğu bir kitaptır. Sonuncusu ise 1600’lere kadar giden bir hukuk kitabıdır.
Kaynak: onedio.com
